In delen van Brabant zijn de grondwaterstanden nog steeds laag. Het spande er dan ook tot het laatste moment om of de Brabantse waterschappen dit voorjaar graslandberegening konden toestaan. Op dit moment staan de meeste peilbuizen boven de grenswaarde. Reden waarom de waterschappen besloten dat agrariërs en andere grondeigenaren hun grasland van 1 april tot 1 juni mogen beregenen met grondwater.

De grondwatervoorraad nam in de wintermaanden toe door het regenwater dat - meer dan ooit - werd vastgehouden in sloten en beken. Maar in maart zakte het grondwater weer snel door beperkte regenval en hogere temperaturen. Het opgestapelde grondwatertekort van de afgelopen jaren is dus nog lang niet ingelopen.

Vooral op de Brabantse zandgronden ligt droogte al gauw op de loer, omdat daar het grondwater snel wegzakt en sterk meebeweegt met regenval. Waterschappen zetten in op een langjarige aanpak om samen met anderen het grondwater weer in balans te krijgen. De oproep - aan iedereen - blijft om het hele jaar zuinig om te gaan met het kostbare grondwater.

Omslag naar water vasthouden

De waterschappen zetten afgelopen najaar en winter al vol in op water vasthouden in plaats van afvoeren.  Van het najaar tot op dit moment  staan de stuwen hoger, met vollere sloten tot gevolg. Regen wordt zo min mogelijk via sloten en beken afgevoerd, zodat het water langer de tijd krijgt om in de bodem te zakken en het grondwater aan te vullen. Deze omslag  lijkt de eerste vruchten af te werpen, al is dit slechts een begin van wat nodig is voor een gezonde grondwaterbalans.  

De natuurlijke voorraad grondwater wordt normaal gesproken in de wintermaanden door neerslag weer aangevuld. In de  droge jaren 2018, 2019 en 2020 gebeurde dat onvoldoende. De ondergrondse watervoorraad is hard nodig voor de voorjaars- en zomermaanden, wanneer de verdamping toeneemt  en juist alles wat groeit water nodig heeft. Een droog en warm voorjaar of zomer kan ook in 2021 opnieuw tot droogte leiden.

Voorjaarsregeling beschermt grondwatervoorraad

Elk jaar op 1 april besluiten de Brabantse waterschappen op basis van de actuele grondwaterstanden of het beregenen met grondwater mogelijk is. Deze voorjaarsregeling voor grasland geldt van 1 april tot 1 juni en dit beleid is bedoeld om de voorraad grondwater in Brabant te beschermen, een taak van de waterschappen. In 2019 moest voor het eerst zo’n verbod worden ingesteld.

Beregenen onder voorwaarden

  • Aan beregenen zijn regels en voorwaarden verbonden. (Een korte uitleg vindt u verder naar onder)
  • De voorjaarsregeling  gaat over het besproeien van graslanden,  sportvelden, kunstgrasvelden, en golfterreinen.
  • Akkerbouwgewassen, bijv. mais of groenten, vallen hier niet onder en mogen indien nodig beregend worden.
  • Beregenen uit  beken en sloten (oppervlaktewater) mag, zolang er geen onttrekkingsverbod geldt.  Dat is per gebied verschillend en hangt ook af van de weersomstandigheden.
  • Waterschappen controleren in het veld.

Meer informatie is te vinden op de website van elk waterschap.

Grasland beregenen: Regels en voorwaarden in het kort

Kaart met gebieden waar graslandberegening wel en niet is toegestaan
Gebieden waar tussen 1 april en 1 juni graslandberegening uit grondwater wel en niet is toegestaan

De regels voor beregenen van grasland met grondwater in het kort

1 april – 1 juni 2021:

Graslandberegening met grondwater is in het Dommelgebied alleen toegestaan in de blauw gekleurde (flexibele) gebieden op de kaart. Bedrijven moeten daarvoor een bedrijfswaterplan hebben.

In de (groene) beschermde gebieden mag sowieso tot 1 juni geen grasland worden beregend. Dit voorjaarsverbod staat in de vergunning die de ondernemer nodig heeft om grondwater te mogen onttrekken. De enige uitzondering is beregening binnen 48 uur na dierlijke bemesting (emissiearm).

  Actuele grondwatersituatie 1 april 2021

Kaart Brabant grondwatersituatie op 1 april 2021 met rode en groene bolletjes

In Noord-Brabant meten peilbuizen constant de grondwaterstand. Als de gemeten grondwaterstand op 1 april lager is dan de vastgestelde ondergrens, kleurt het punt rood. Als meer dan de helft van het aantal meetpunten in een beregeningsdeelgebied rood kleurt, kan het waterschap op 1 april een verbod instellen voor het beregenen van grasland uit grondwater.

Wel onttrekkingsverbod oppervlaktewater per 1 april