Ook overlevingswater voor droogvallende Beerze bij de Kampina
Na de beek de Reusel, dreigt nu ook de Beerze aan de rand van de Kampina deze week droog te vallen. En dat is slecht nieuws voor de zeldzame natuur in de beek. Zonder water kunnen de bijzondere libellen, insecten en vissen die hier voorkomen, niet overleven. Ze komen maar op weinig andere plaatsen voor. Sterft de bronpopulatie, dan komt de soort niet zomaar terug. Zulke schade aan de natuur wil Waterschap De Dommel voorkomen.
Daarom wordt, net als in de Reusel, tijdelijk grondwater in de Beerze gepompt. Het waterschap is genoodzaakt daarvoor zelf een tijdelijke put te slaan, want de nood is hoog. In de directe omgeving van de Beerze is geen geschikte, bestaande grondwaterput beschikbaar. De maatregel is nodig tot regen de beek weer vult.
Oppompen is noodmaatregel
Het waterschap wil en moet wettelijk al het mogelijke doen om onherstelbare schade aan de natuur te voorkomen. Het oppompen van grondwater blijft een noodmaatregel bij extreme droogte, zoals nu. Een week geleden pompten we een laagje water in de Reusel, toen die bijna droogviel. Dit ‘overlevingswater’ heeft al effect. De Beerze krijgt met spoed ook zo’n laagje water.
Tijdelijke put
Uitzonderlijk is dat het waterschap daarvoor nu eerst een tijdelijke grondwaterput moet laten slaan. Dat is geen licht genomen besluit. In eerdere gevallen kon het waterschap gebruik maken van een bestaande grondwaterput, maar deze is nu niet beschikbaar. Op deze locatie is geen andere geschikte put voorhanden. Ook andere opties zijn overwogen, maar die boden geen oplossing.
De tijdelijke put wordt dit weekend gemaakt, vlakbij de Beerze. Het grondwater wordt vervolgens van tientallen meters diep opgepompt. Het water gaat via een slang de Beerze in tot zich een klein laagje overlevingswater vormt.
Evaluatie
Waterschap De Dommel evalueert later dit jaar het beleid rond deze noodmaatregel bij droogte. Het is niet de manier waarop het waterschap de droogte wil bestrijden. Het is een tijdelijke noodgreep om achteruitgang te voorkomen. Voor de toekomst is een veel robuuster watersysteem nodig. Dan zijn dit soort maatregelen in de toekomst hopelijk bijna niet meer nodig.
De noodmaatregel ontstond in het hele droge jaar 2018. Toen pompte De Dommel voor het eerst (in Nederland) grondwater op voor een droogvallende KRW-beek. Zo’n tijdelijk grondwaterinfuus is sindsdien vaker nodig geweest, dan toen gehoopt en voorzien. Ook andere waterschappen maken er inmiddels gebruik van. Lange droge perioden komen steeds vaker voor.
Mado Ruijs, lid dagelijks bestuur: “Precies deze situatie laat zien waarom we anders met water moeten omgaan. We richten het Dommelgebied zo in dat het tegen een stootje kan - in hele droge én in hele natte tijden. Samen met inwoners, boeren, bedrijven en natuurorganisaties werken we stap voor stap toe naar een sterk watersysteem. Dat noemen we de watertransitie.”
5 natuurrijke beken
In het Dommelgebied doen we dit alleen voor delen van de Reusel, de Beekloop, Keersop, Beerze en Tongelreep In deze beken leven zeldzame en beschermde soorten.
Van de Beerze weten we, dat bijvoorbeeld de rivierdonderpad (een kwetsbare bodemvis) en de beekrombout (een beschermde libelle) daar goed gedijen. Als beschermde soorten het goed doen, dan is dat een duidelijk teken van een goede waterkwaliteit en een gezond leefgebied. Stromend water, ook al is het maar een beetje, is onmisbaar om de soorten te behouden.