Beekdal Groote Beerze

‘Met de stroom mee’

Het projectgebied begint net ten zuiden van de provinciale weg N284 tussen Bladel en Hapert.  Hier komen het Dalemstroompje en de Aa- of Goorloop samen en vormen zij samen de Groote Beerze. Daarna stroomt de beek tussen Casteren en Netersel door, richting het Westelbeersbroek. De Groote Beerze doorkruist vervolgens de Noord-Brabantse Dekzandrug, ter hoogte van Westelbeers. Net ten noorden van Westelbeers splitst de Groote Beerze zich op in het Omleidingskanaal Groote Beerze en de meanderende Groote Beerze zelf, die vervolgens richting Middelbeers stroomt. Het projectgebied eindigt bij deze splitsing.  
We voeren dit project gefaseerd uit. We hebben het totale projectgebied daarom opgesplitst in 3 deeltrajecten:

• Traject 1: vanaf de weg De Hoeve tot aan de Broekeindsedijk (afgerond)
• Traject 2a: vanaf de Molenweg tot aan de Hoeve
  Planfase: Ontwerp Projectplan Waterwet is vastgesteld. We hebben zienswijzen ontvangen. Op basis van deze zienswijzen passen we het plan aan. We werken nu aan een definitief Projectplan Waterwet (eind van het jaar gereed).
• Traject 2b: samenkomst Aa of Goorloop en Dalemsstroompje tot aan Molenweg
  Voorbereidingsfase
• Traject 3: vanaf de Broekeindsedijk tot aan de Aardbossen (afgerond)

In het traject Molenweg-De Hoeve gaan we werken aan:

•  Beekherstel: 3,2 kilometer van de Groote Beerze gaan we opnieuw inrichten. De beek wordt langer, smaller en ondieper om verdroging van het gebied tegen te gaan en kwetsbare natuur te versterken
• Natuurnetwerk Brabant realiseren: grond wordt ingericht en beheerd als natuur
•  Robuust en klimaatbestendig watersysteem: we maken meer ruimte voor water bij hevige regenval, we houden water vast in droge periodes. Het gebruik van gronden passen we aan op het grondwaterpeil
• Uitbreiding van bestaande bossen
• Stimuleren en verbeteren van recreatieve verbindingen voor met name wandelaars en ruiters.

Algemene informatie over het project

In de vorige eeuw is de Groote Beerze recht gemaakt. We hebben de beek vergraven en vergroot. Met als doel meer en sneller water te kunnen afvoeren. Het is een diepe beek die recht in het landschap ligt. Het water heeft weinig ruimte voor een natuurlijke loop. We hebben te maken met hevige regenbuien en pieken. Maar ook komen steeds vaker lange periodes van droogte voor. Het water stroomt nu te snel het gebied uit. Het beekdal en de omliggende vennen en bosgebieden hebben daardoor last van verdroging.

Aanpak

Om ervoor te zorgen dat het gebied beter water kan opnemen en vasthouden, krijgt de Groote Beerze een natuurlijkere loop, die lijkt op de situatie vóór 1973.
Om de kwaliteit van het water te verbeteren, verhogen we de stroomsnelheid in de beek.

Dat kan bijvoorbeeld door:

• flauwere oevers te maken
• de bodem van de beek omhoog te brengen
• of meer bochten in de beek aan te brengen

De beek wordt smaller en ondieper en ook langer door de nieuwe bochten in de beek. Hierdoor houden we het water langer in het gebied en kan meer water de grond in zakken.
Rondom kwetsbare bosjes en vennen nemen we maatregelen om ervoor te zorgen dat de natuur niet verder achteruit gaat. Het peil van grondwater mag daar niet te diep weg zakken. Ook willen we het gebied toegankelijker maken voor de recreant.
Het is niet overal te voorkomen dat de maatregelen effect hebben op nabij gelegen landbouwpercelen. Waterschap De Dommel maakt de plannen voor het opnieuw inrichten van het beekdal in nauw contact met de direct betrokkenen. We kijken daarbij naar wensen en kansen, waaronder grondruil en zelfrealisatie van natuur. Het ontwerpen en uitvoeren doen we zoveel mogelijk in overleg met belanghebbenden, stap voor stap en met oog voor het huidige grondgebruik. Binnen de planning staat zorgvuldig overleg met het gebied voorop. Daarom kiezen we voor een gefaseerde aanpak.

Herijking gebiedsvisie

Plannen uit het verleden worden zoveel mogelijk benut. In 2005 is voor een deel van het projectgebied (Moerasbos - Grijze Steen) de visie 'Van Beerze naar Beter’ opgesteld. Daarnaast is in 2010 een start gemaakt met projecten onder de noemer van de Levende Beerze. Hiervan maken de Groote Beerze en de Kleine Beerze onderdeel van uit. Andere doelen en inzichten, veranderende regelgeving en klimaatverandering waren allemaal redenen om de visie uit 2005 af te stoffen en te herijken. De resultaten bekijkt u in dit i-report(externe link)

Samenwerking

Belangrijke partners zijn de gemeente Oirschot en Bladel, Brabants Landschap, ZLTO en Provincie Noord-Brabant. Daarnaast werken we samen met betrokken grondeigenaren, pachters en omwonenden.
Het project komt mede tot stand door financiële samenwerking met Provincie Noord-Brabant.